Ventilatiesysteem verplicht: in welke situaties?

Je woning dagelijks verluchten is belangrijk. Maar met een ventilatiesysteem zorg je voor een doorlopende aanvoer van frisse lucht en zuurstof. Toch is niet elke woning voorzien van een degelijke mechanische ventilatie. Maar wanneer is een ventilatiesysteem verplicht? In dit artikel ontdek je in welke situaties je ventilatie moet laten installeren.

Ga snel naar:
Is een ventilatiesysteem verplicht bij nieuwbouw?
Is een ventilatiesysteem verplicht bij een ingrijpende renovatie?
Is een ventilatiesysteem verplicht in een bestaande woning?

Ontvang eenvoudig offertes op maat!

Waarom is ventilatie noodzakelijk?

Als je een huis bouwt of verbouwt, krijg je te maken met wetgeving rond ventilatie. Met ventilatie zorg je voortdurend dat vervuilde binnenlucht naar buiten gaat en verse buitenlucht naar binnen komt. Een ventilatiesysteem laat dit gecontroleerd gebeuren, zodat je het energieverlies beperkt. De regels zijn vastgesteld in de EPB-eisen, maar waarom is ventileren in huis zo belangrijk?

• Goede luchtkwaliteit: de aanvoer van verse lucht en de afvoer van vervuilde lucht maakt je woning leefbaar en zorgt dus voor een gezond binnenklimaat. Het is de bedoeling dat je voldoende zuurstofrijke lucht naar binnen laat komen.
• Vocht afvoeren: een goede ventilatie is ook voor je woning belangrijk. Door je woning te ventileren, vermijd je condensatievocht en heb je geen last van schimmels, problemen met huisstofmijt en onaangename geuren.
• Geen schadelijke stoffen: als je je ruimtes goed verlucht, heb je minder kans op schadelijke stoffen van bouwmaterialen, verwarmingstoestellen en andere apparaten. Een goede ventilatie in huis zorgt zelfs voor een betere werking van je verbrandingstoestellen en verkleint bovendien de kans op CO-vergiftiging.

Moet jij een ventilatiesysteem installeren? Vraag raad aan een erkende installateur. Een specialist informeert je over de mogelijkheden en de wetgeving rond ventilatie. Start je aanvraag hier.

Is een ventilatiesysteem verplicht bij nieuwbouw?

Als je een nieuwe woning bouwt, moet je rekening houden met een aantal regels. Nieuwbouwwoningen moeten voldoen aan een minimum aan ventilatievoorzieningen. Welke verplichtingen heb je bij een nieuwe woning en welke systemen zijn het meest geschikt voor jou?

Wat is er verplicht?

Welke EPB-eisen voor ventilatie zijn van toepassing op nieuwbouwwoningen? Je houdt je aan de volgende regels uit de Belgische ventilatienorm NBN D50-001. Je bent verplicht om dag en nacht minimaal en gecontroleerd je woning te ventileren. Zo moet een ventilatiesysteem voorzien zijn waarmee je 3,6 m³ lucht per uur per vierkante meter vloeroppervlak kan toevoeren of afvoeren:

• Toevoerventilatie: in droge ruimtes zoals je woonkamer of slaapkamer moet je een goede toevoer van frisse lucht voorzien. Deze toevoerventilatie kan je realiseren door enkele raamroosters of een mechanisch ventilatiesysteem.
• Doorstroomventilatie: je moet overal in je huis genoeg ventilatie en luchtstroom hebben. Dit kan je verkrijgen door voldoende hoge deurspleten van 1 cm of roosters in je binnendeuren of -muren te plaatsen. Op deze manier kan de verse buitenlucht doorstromen naar alle ruimtes in je woning.
• Afvoerventilatie: in zogenaamde natte ruimtes (badkamer, keuken, wasruimte) moet de vervuilde lucht zo snel mogelijk weg. Zo’n afvoerventilatie kan je verwezenlijken door een mechanisch ventilatiesysteem waarbij een centrale ventilator de lucht uit de verschillende ruimtes afvoert via ventielen.

Welk ventilatiesysteem is het best?

Je bent verplicht om een volledig ventilatiesysteem A, B, C of D te plaatsen in je woning. Voor nieuwbouw ventilatie zijn de mechanische ventilatiesystemen het meest geschikt. Ze zijn niet verplicht, maar je zorgt met een mechanisch systeem wel voor de beste ventilatie:

• Ventilatiesysteem C: bij dit systeem gebeurt de luchtaanvoer op een natuurlijke wijze en zorg je voor een luchtafvoer op mechanische wijze met een ventilator. Dit systeem haalt ook beter alle normen dan ventilatiesysteem B, en dat bij alle weersomstandigheden.
• Ventilatiesysteem D: hier heb je een mechanische toevoer én afvoer van lucht via ventilatoren. Het systeem D associëren mensen vaak met andere benamingen zoals balansventilatie. Met dit systeem kan je kiezen voor extra warmterecuperatie. Daarbij gebruikt een warmtewisselaar de warmte van de afgevoerde lucht om de aangevoerde buitenlucht op te warmen. Zo komt enkel voorverwarmde lucht je woning binnen.

Is een onderhoud van een ventilatiesysteem verplicht?

Nee, het onderhoud van een ventilatiesysteem is wettelijk niet verplicht. Toch zal een regelmatig onderhoud de kwaliteit van de binnenlucht alleen maar ten goede komen. Het is dus aangeraden om jaarlijks of tweejaarlijks de installateur van je ventilatiesysteem langs te laten komen om de ventilatoren en kanalen grondig te controleren.

Is een ventilatiesysteem verplicht bij een ingrijpende renovatie?

Ga je binnenkort ingrijpend renoveren en weet je niet goed welke ventilatie je moet installeren? Het hangt vooral af van hoe groot en verregaand je renovatie is. Bij een ingrijpende energetische renovatie (IER) gelden ongeveer dezelfde voorwaarden als bij nieuwbouw.

Wat is er verplicht?

Heb je evenveel ventilatie-eisen bij een renovatie of zijn er minder regels van toepassing? Bij een ingrijpende energetische renovatie (IER) vervang je je verwarmingsinstallatie en isoleer je minstens 75% van de buitenschil van je woning. Hier gelden dezelfde ventilatie-eisen als voor nieuwbouw. Je zorgt dus verplicht voor een goede afvoer, doorstroom en toevoer van lucht volgens de EPB-regelgeving.

Welk ventilatiesysteem is het best?

Voor ingrijpende renovaties kan je dezelfde mechanische ventilatiesystemen kiezen. Naast mechanische ventilatie kan je ook kiezen voor een (deels) natuurlijke ventilatie met ventilatiesysteem A of B. Al is en blijft mechanische ventilatie het meest aangewezen bij de meeste woningen.

Laat je adviseren door een ventilatieverslaggever!

Sinds 2016 ben je verplicht om een erkende ventilatieverslaggever aan te stellen voor elke nieuwbouw of energetische renovatie met een bouwvergunning. Een verslaggever weet welk centraal ventilatiesysteem het meest geschikt is voor je nieuwe woning of ingrijpende renovatie. Deze expert informeert je over alle opties en wetgeving. Hij zal voor de werken een ontwerp maken en na de werken een prestatieverslag samenstellen.

Ontvang advies op maat! Ben je op zoek naar een erkende ventilatieverslaggever voor jouw project? Ontvang gratis advies en prijzen op maat via onze offertedienst.

Is een ventilatiesysteem verplicht in een bestaande woning?

Ben je ook verplicht om een ventilatiesysteem te plaatsen als je geen renovaties op de planning hebt? En wat als je bv. maar 1 ruimte renoveert in je huidige woning? Een woordje uitleg:

• Bij een standaard renovatie: bij een kleine renovatie zonder vergunning heb je minder plichten, maar moet je wel denken aan een goede ventilatie. Zorg daarom voor voldoende toevoerventilatie in de droge ruimtes waar je vensters laat vervangen of die je laat herbouwen of uitbreiden. Voorzie ook voldoende afvoerventilatie in de natte ruimtes die je laat renoveren.
• Zonder renovatieplannen: heb je geen ventilatiesysteem of ventilatieroosters en ga je niet renoveren? Dan zal je regelmatig intensief moeten verluchten. Dat doe je bv. door een venster of deur open te zetten of door een dampkap tijdens het koken. Zo kan je op korte termijn een grote hoeveelheid lucht verversen. Decentrale ventilatie kan ook een oplossing zijn. Met een decentraal systeem kan je om het even welke ruimte afzonderlijk en doelgericht ventileren. Vooral in badkamers is zo’n ventilatiesysteem populair.

Een ventilatie-oplossing nodig voor een kleine renovatie? Vraag dan zeker advies aan een erkende expert actief in je buurt. Zo kies je het meest aangewezen systeem en betaal je ook niet te veel. Ontvang gratis advies door gewoon het onderstaande formulier in te vullen: